در گیتا که از مهمترین کتابهای دینی هند است، برای نخستین بار به خدای متشخص (personal) در قالب یا تجسد کریشنه اشاره می رود. کریشنه خدای متجلی است. خدای گیتا واحد و متعال است. خداوند دارای دو حال بی صفات (نیرگونه) و با صفات (سه گونه) است. در این کتاب مقدس هندوان به بحث دربارة وحدت وجود نیز پرداخته شده و گفته شده است که بهگودگیتا به آن خدای انتزاعی و عقلانی مورد اعتقاد اوپانیشاد چندان عنایتی ندارد،...

معنای زندگی همان پرسش هدف از زندگی و ارزش و فایده آن است. هندوئیزم ‏معنای زندگی را در اتحاد برهمن و آتمن لحاظ می کند و یوگا نیز که شاخه ای از این ‏مذهب به شمار می آید در ادوار متقدم این دیدگاه را به منزله یکی از شیوه های معنا ‏بخش زندگی در نظر می گرفته است. در ادوار متأخر نیز با وجود تبدیل یوگا به ‏رویکردی با محورهای گوناگون نظری و عملی همچنان این نظریه به عنوان یکی از ‏عقاید مورد پذیرش در یوگا...

درفلسفه هند دو گروه ناستیکه وآستیکه پدید آمده است که هر کدام از آنها دارای ویژگیها، مفاهیم و ارکان و عقایدخاص به خود می باشند. آستیکه شامل شش گروه فکری نیایه، وایشیشکه، سانکهیه، یوگه، میمامسا و ودانته است که سندیت وده ها رامیپذیرند. اما در دسته ناستیکه که شامل آیین های بودا، جین و چارواکه است سندیت وده ها موردپذیرش نیست. درفلسفه هندی بطور کلی مشترکاتی اساسی از قبیل تناسخ، کرمه، موکشه و...وجود د...

در میان ابعاد مختلف ادیان، می‌‌‌‌‌‌‌‌توان گفت بُعد عرفان از بیشترین ظرفیت همدلی پیروان ادیان برخوردار است و بیشترین همانندی‌‌‌‌‌‌‌‌ها از این رهگذر حاصل می‌‌‌‌‌‌‌‌شود؛ ازاین‌‌رو این نوشتار متکفل بررسی همانندی برخی آموزه‌‌‌‌‌‌‌‌های مهم عرفانی در مثنوی به‌‌عنوان نمونۀ برجسته‌‌ای از ادبیات اسلامی و اوپانیشادهای اولیه به‌‌مثابۀ یکی از کتاب‌‌های مهم دین هندویی است. موضوعات مهم این پژوهش عبارت‌‌اند از:...

مبحث توحید اساسی ترین و اولین اصلی است که اعتقاد هر شخص بر پایه ی آن شکل می گیرد و نیز مبنای شکل گیری سایر اعتقادات قرار می گیرد. اصل توحید در دین اسلام به بهترین صورت بیان گردیده به نحوی که از نظر برخی کاملترین نوع اعتقاد توحیدی در این دین بیان شده است.مکتب ودانته نیز با تفسیری که شنکره، فیلسوف نامی قرن هشتم از آن به دست داده، حاکی از نوعی توحید و عدم ثنویت و دوگانگی است. برهمن و آتمن دو ستون ...

نوشتار حاضر به بررسی مفاهیم بنیادین اسطوره‌های مربوط به آفرینش عالم در یکی از دوره‌های مهم تفکر حکمای هند، یعنی دورة اوپنیشدی می‌پردازد، و در آن مهم‌ترین متن این دوره، یعنی اوپنیشدها (800 تا 500 ق.م) مورد توجه قرار گرفته است. با توجه به پیشینة مباحث کیهان‌زایی در دوره‌های قبل، یعنی از دوره وداها تا براهمنه‌ها، می‌توان گفت بن‌مایة مطالب اوپنیشدها در این زمینه قبلاً در خود وداها وجود داشته است. ام...

نوشتار حاضر به بررسی مفاهیم بنیادین اسطوره های مربوط به آفرینش عالم در یکی از دوره های مهم تفکر حکمای هند، یعنی دورة اوپنیشدی می پردازد، و در آن مهم ترین متن این دوره، یعنی اوپنیشدها (800 تا 500 ق.م) مورد توجه قرار گرفته است. با توجه به پیشینة مباحث کیهان زایی در دوره های قبل، یعنی از دوره وداها تا براهمنه ها، می توان گفت بن مایة مطالب اوپنیشدها در این زمینه قبلاً در خود وداها وجود داشته است. ام...

«اوپانیشادها»1 بخش آخر «وداها»2 است که آن را «ودانتا»3 یا «پایان ودا» خوانده اند. در تقسیم بندی آثار مقدس کیش هندو اوپانیشادها را جزو نوشته های الحاقی «آرانیاکاها»4 می دانند. سرایندگان اوپانیشادها بنابر سنن هندوان، فرزانگان و شنوندگان احکام حق «کاوایا ساتیاسروتاه»5 بودند که در قعر و انبوه جنگل های بکر هندوستان خلوت می گزیدند و به خویشتن کاوی می پرداختند. آنها تجارب معنوی را [که از مبدأ فیض ایزد...

این پایان نامه دارای چهار بخش است، بخش اول و چهارم دارای دو فصل و بخش دوم و سوم دارای سه فصل می باشند. سعی شده که اساسی ترین مسائلی که در متن اوپانیشادها مذکور است انتخاب و مورد بحث و بررسی قرار گرفته با قرآن کریم مقایسه گردد و مطالبی که ربطی به عقاید و احکام نداشته اند از آنها صرف نظر شده است.

تمام اَشکال نیایش مومنان دلالت بر نوعی برقراری رابطه میان انسان و امری متعالی دارد. حال این پرسش مطرح است که این امر متعالی بر چه هویت و حقیقتی اشاره دارد؟ متون مقدس، اندیشمندان و جامعه دینداران هر دین هر کدام هویت این حقیقت متعالی را به گونه ای معرفی کرده اند. با شناخت مهم ترین آموزه دین، یعنی این حقیقت متعالی و نقش آن در اعمال و اذهان پیروان آن، به شناخت بهتر نهاد دین و در نتیجه به شناخت اثری ...